Column: molen de Eendracht II

Tot aan de 41ste Molenmarkt op 14 september schrijft oud molenaar Hans Dobbe iedere week een verhaal over een van de vele molens, die ooit in Wageningen werkten en een levendig panorama vormden in onze stad. Schilderachtig mooi en voor velen nog totaal onbekend tot nu toe, wordt er een overzicht gegeven.

Einde van “de Windkorenmolen van Wageningen” (1383 – 1996)

“De Eendracht” werd na de verwoestende brand van 1906  4,5 m opgehoogd, omdat de molen inmiddels tussen de hoge villa’s was komen te staan. Er werd een kap van een oude gesloopte Zaanse oliemolen gekocht en op de verhoogde stenen romp gezet. Zo ontstond er aan de toenmalige Rijksstraatweg een bijzonder model molen, nl een belt-stellingkorenmolen met een erg bewogen geschiedenis. De molen had drie koppels stenen op de wind en twee koppels op de begane grond, die bij windstilte aangedreven werden door een 12 PK petroliemotor.

In 1939 brak er tijdens het malen een houten roe. Ook de stelling liep schade op. Molenmaker Chris van Bussel uit Weert kreeg opdracht om de windmolen te moderniseren en zodoende werden er nieuwe stalen potroeden gestoken en het gevlucht werd gestroomlijnd volgens het systeem Van Bussel.

“De Eendracht”  was toen een van de meest moderne windkorenmolens en molenaar Jac. van Rooijen ontving in het najaar van 1939 van de Hollandsche Molen uit Amsterdam het Certificaat van Verdiensten.  Helaas alleen van korte duur,  want op 14 november 1940 raasde een zware storm over Nederland. 24 molens leden grote schade. “De Eendracht” liep door de vang,  ging op hol en verloor haar roeden en kap. Einde van het gebruik van windkracht.

In de jaren die volgden verdween de opbouw uit 1906 en ook de stelling. Ook de belt werd afgegraven. De elektrische maalderij werd voortgezet tot de laatste eigenaar, J. van Baren, overleed in 1989.

Een projectontwikkelaar kocht het bedrijfsterrein plus de molen. De Gemeentelijke Monumentencommissie beval de molen aan als gemeentelijk monument, maar de politiek negeerde dit. Plannen om de molenromp te integreren in nieuwe bebouwing werden afgewezen. De Historische Vereniging Oud Wageningen vroeg rijksbescherming aan, maar dit verzoek werd ook afgewezen. De Gemeente verleende vergunning voor bouw van 14 appartementen. In 1996, het Jaar van het Industriële Monument, werd deze bijzondere molen gesloopt.