Tot aan de 41ste Molenmarkt op 14 september schrijft oud molenaar Hans Dobbe iedere week een verhaal over een van de vele molens, die ooit in Wageningen werkten en een levendig panorama vormden in onze stad. Schilderachtig mooi en voor velen nog totaal onbekend tot nu toe, wordt er een overzicht gegeven.

In de geschiedenis van Wageningen hebben alleen al in de binnenstad 7 rosmolens gestaan en gewerkt. Al in 1500 wordt er een “rosmeule” genoemd en de laatste vermelding is in 1891. Tot nu toe was bekend dat er in de Wageningse binnenstad 3 van deze paardenmolens waren. De naam Molenstraat refereert hier aan. Maar nu hebben we ook alle plaatsen van de panden vast kunnen stellen en dat maakt dat deze vorm van bijzondere bedrijvigheid in de voorgaande eeuwen in onze stad is komen vast te staan. Deze molens werden aangedreven door een paard (ros is oud woord voor paard)  Het paard liep zijn rondjes om een spil en dreef zo een groot spoorwiel aan, vergelijkbaar met dat in een windmolen. Aan de buitenomtrek van dit grote houten wiel dreven de kammen meerdere schijflopen of rondsels aan, die daarna stenen in beweging brachten en andere toestellen, afhankelijk van de functie.  Zo was er een oliemolen, een meelmolen, 5 grutmolens, een had ook een mosterdmolen en een andere ook een gerstpellerij. Bijzonder is dat al deze rosmolens in een hoekpand gevestigd waren en over veel ruimte beschikten. Aan de Hoogstraat was de winkel en daarachter de opslag, de molen, de stal voor de paarden en een schuur voor hooi en voer.

De paarden konden via de achteruitgang naar buiten. Het werk dat een paard te doen had was tamelijk eentonig, rondjes lopen en soms moesten er ook meerdere wielen aangedreven worden. Meestal was het maximaal een uur lopen. Soms gebruikte de mulder een grote zandloper die aangaf als het paard mocht stoppen. Er gaat een verhaal over een paard dat zelf stopte als de zandloper er door was: een paard dat kon klokkijken dus!! Om niet dol te worden liepen ze met blindlappen voor. Ook werd er een drollenzak onder de staart opgehangen om een schone vloer te houden.

De komende weken zullen alle panden, waarin molens hebben gewerkt besproken worden.

Bron: Wie woonden waar in de binnenstad. A.C. Zeven. 2003. Historische Vereniging Oud Wageningen.